SEJARAH HKBP AJIBATA

I.                    Parmulaan Ni Barita Na Uli sahat tu Ajibata.
Di ari 09 Nopember 1900 ro do Evangelis Zending HKBP (Punguan Mission Batak) ima: Ev. Petrus Sitorus dohot Evangelis Musa Tampubolon di bagasan tangiang sian jabu ni Pdt. Pilgam, laho pararathon Barita na Uli. Marsolu do nasida jala sahat ma nasida sadari i tu Lontung, sian ma muse tu Tomok jala sian Tomok ma nasida sahat tu Ajibata. Dung sahat nasida tu Ajibata dibege nasida do soara ni bodil dohot soara ni jolma na martontang, ala topet masa porang hatiha i.
        Dung lam sumurut porang i, borhat ma evangelis na dua halak i manuju huta ni Raja Bolon, ima ompu Raja Hatunggal Sirait. Apala di ombas na jorbut ala ni parporangan i disungkuni nasida ma jabu ni Raja i. Hira saluhut do halak na sinungkun nasida i mandok alusna:  “Molo masa porang, lao do Raja i marmahan”. Dihabaranihon nasida ma masuk tu jabu ni Raja i, jala ndang pola sadia leleng ro ma Raja Bolon i. Dipaboa nasida ma maksud dohot tujuan ni haroronasida, ima na naeng pararathon Barita Na Uli do tu Raja i dohot tu angka na ginomgomanna. Ndang manjua Raja Bolon di pangidoan ni evangelis i, alai dipangido Raja i ma asa di parnangkok ni ari haroronasida muse, ala ni porang i.
        Andorang so mulak dope Evangelis na dua i, pajumpang do nasida di topi ni tao ni Ajibata dohot Tuan Pulo Bosar, ima anggi ni Tuan Sipolha Manik. Dipabotohonnasida do maksud ni haroronasida, ima laho pararathon Barita Na Uli. Ditolopi Tuan Pulo Bosar do sangkap nasida laho pararathon Barita Na Uli i, jala dielekelek do evangelis i asa ro tu hutana di Sipolha.
        Torop do halak pangisi ni luat Ajibata on, jala dipanghulingi evangelis i do nasida di topi tao, asa anggiat olo nasida masuk gabe Kristen. “Ndang manjua hami masuk gabe Kristen, alai ingkon jolo ditolopi Raja Bolon do”, songoni ma alus ni halak pangisi ni huta Ajibata i.
Di ganup luat manang huta na binolus nasida sai adong do na manghasogohon alai laos adong do nang na manghalomohon mambege Barita Na Uli i, ima taringot haluaon na binoan ni Tuhan Jesus Kristus.
        Di ari 27 Pebruari 1901, borhat do muse parbarita na uli Evangelis Zending HKBP sian Sigumpar, inganan ni ompu i Ephorus HKBP, ima tuan Pdt. I. L. Nommensen manuju luat Tomok. Marsogotna i (ari 28 Pebruari 1901), marsolu ma nasida rap dohot angka pangisi ni luat Tomok laho maronan tu Tiga Raja.
        Borhat ma nasida tu Parapat naeng pajumpang dohot Raja Ompu Bangbang Sinaga laho manosoi Raja i dohot angka na ginomgomanna asa anggiat olo nasida masuk gabe Kristen.  Ala topet di huta Batubara do ompu Bangbang, gabe inanta ni Raja i ma didongani evangelis i manghatai. Alus ni inanta ni Raja i: “Ndang haboratan hami gabe Kristen, alai ingkon jolo sungkunon do Tuan Batubara manjaga muruk ni panggomgomi”.
Mulak ma evangelis i tu Tiga Raja laos pajumpang ma di si dohot Raja Girsang Sinaga. Delekelek ma Raja Girsang asa diurupi nasida laho pataruhonnsa laho tu Uluan. Borhat ma nasida tu Girsang, laos marborngin di si. Di ari 01 Maret 1901 borhat ma nasida sian Girsang tu Sipangan Bolon. Sian Sipangan Bolon tu Sionggang – Jangga – Lumban Julu – Sihiong – Lumban Lobu – Parparean – Sigumpar.
Dilaonlaon ni ari, ro do muse ompu i Ephorus Pdt. Dr. I. L. Nommensen sian Sigumpar mamolus sian Luat Motung – Ajibata sahat tu Parapat.
Taon 1904 ro ma Tuan Pdt. Weissen Bruck tu Parapat laho mambaritahon Barita Na Uli. Torop do na olo gabe  Kristen, nang sian luat Ajibata, Motung, Sibisa, Sipangan Bolon, Girsang, Sibaganding. Dipauli ma jabu inganan parpunguan, ima ruma ijuk (Nuaeng: Parapat Hotel). Ganup ari minggu tu si ma marroan angka halak naung gabe Kristen sian angka luat na di gumaliangna (luat naung ginoaran di nangkin).  Lam leleng lam torop ma halak na olo gabe Kristen, gabe masipauli garejana be ma di angka luatna be. Dipajongjong ma gareja di Sipiak hirahita taon 1909, inganan ni halak naung gabe Kristen na di Parapat dohot Ajibata, ima na margoar HKBP Sipiak.
II.                  HKBP Sipiak
Lam martamba do angka bilangan ni halak na manghasiholi Barita na Uli. Dipillit ma sian naung gabe Kristen i gabe partohonan sintua, on ma na sian luat Ajibata.
1.       St. Willem Gurning (Sian Huta Sijambur)
2.       St. Paulus Sirait (sian Lumban Pongki)
3.       St. Jason Gurning (sian Lumban Gurning)
4.       St. Juda Sitinjak (sian Lumban Sirait Tongatonga)
5.       Gr. Raja Ambrosius Sirait (sian Huta Bolon)
6.       St. Julius Gurning (sian Lumban Gurning)
Kasbetuur:
1.       Gajus Manurung (sian Sibatu Nanggar)
2.       Peter Sirait (sian Lumban Sirait Tongatonga)
Mansai godang do angka parungkilon na binolus ni huria HKBP Sipiak, lumobi ma i angka ruas ni huria na sian Ajibata. Nang pe naung gabe Kristen  alai sai olo dope mangulahon bangko hasipelebeguon, ima na patupahon gondang patariashon debata, pasiarhon hasandaran ni pangulu balang. Mangoloi ulpuhan ni hadatuon molo adong mangadopi parsahiton na lumeleng, pintor dipalu do gondang sabangunan, mangelek debata na sinombana mangido hamamalum ni sahit i, huhut padao parsili. Parsili, ima bona ni pisang na ginana suman tu rumang ni jolma, songon ganti ni tondi ni na marsahit i. Torop dope halak naung gabe Kristen i mangulahon hasipelebeguon si songoni, gabe hona uhum ni huria ma nasida hinorhon ni pangalaho i. Nang pe hona ruhut paminsangon nasida, ndang mansohot angka parhalado (sintua) na di Ajibata laho mamodai nasida, asa mulak muse gabe ruas parguru, asa boi muse di pudian ni ari dijangkon huria gabe ruas na gok muse. Hatiha i adong do torop ni ruas na sian Ajibata 100 ripe (KK) di HKBP Sipiak.
                Mansai godang do hamajuon hinorhon ni Barita na Uli i, ala memang ndada holan gareja inganan ni parmingguon gabe jongjong alai dohot do nang parsikolaan di pajongjong, ima na gabe inganan marsiajar, digoari ma i Sikola Zending, ingananna di kompleks pargodungan ni gareja. Ndada holan sahuria pangisi ni luat Parapat dohot Ajibata alai dohot do saparsikolaan, alai asing do gedung ni Gereja asing muse gedung inganan marsikola. Ringgas do angka guru di tingki i, mangalapi angka dakdanak na losok, tu hutana anggiat asa ringgas ro nasida tu parsikolaan, ima guru:
1.       Gr. Raja Ambrosius Sirait
2.       Gr. Iskandar Gurning
Na manghobasi HKBP Sipiak ima Tuan Pdt. Lense do sebagai pandita di HKBP Sipiak na marressort tu Ambarita.  Di taon 1934 pinda ma pargarejaan ni HKBP Sipiak tu lokasi na imbaru ima HKBP Parapat si nuaeng on, mulai sian ombas ni i marganti ma goar ni HKBP Sipiak gabe HKBP Parapat – Ajibata. Perpindahan lokasi ni HKBP Sipiak gabe tu HKBP Parapat, ima gagasan ni tuan Pdt. Bregenstroth na maringanan di Pematang Siantar, laos mamungka sian i gabe tu Pematang Siantar ma marressort/Distrik huria HKBP Parapat – Ajibata.
III.                Parmingguon di HKBP Ajibata
Hajongjongan ni HKBP Parapat – Ajibata, ima daerah kependudukan ni Tentara Bolanda, ala ni gabe ndang boi be par-Ajibata marminggu tu gareja i. Mansai jotjot do dipamulak tentara Bolanda angka na naeng marminggu tu HKBP Parapat. Laos ima bonsirna dipungka parmingguon di huta Sijambur na niuluhon ni Gr. Mangara Simanungkalit rap dohot St. Alboi Manik dohot St. Elias Simanungkalit sian Lumban Sirait Dolok Ajibata. Dipabolak ma amak/tikar di alaman, alai holan na sahuta i do ro marminggu tu si. Ala so adong Agenda (Liturgi) holan marende, martangiang dungi mambege jamaita nama dipatupa. Songoni ma parmingguon i dipatupa Gr. Mangara Simanungkalit (Parhalado HKBP Parapat) ganup jumpa ari minggu.
        Hira na so marminggu do panghilalaan ni na marminggu i, pandurungon (marpelean) pe ndang dipatupa di si ala ni otik ni parminggu i. Gabe dilului ma dalan laho patupahon inganan parmingguon asa anggiat boi sude halak Kristen na di Ajibata sude marminggu. Dapot ma inganan di huta Sosor Sait ni huta di jolo ni jabu St. Gr. J. Sirait (Guru Godang), soposopo bekas kode kopi ni St. Jakobus Sirait, gabe inganan parmingguon. Nang angka dakdanak na marsikola hian di Parapat gabe boi ma marsikola di Pagar Batu na ni ajaran ni Guru Iskandar Silalahi. Bangku Sikola na sian Parapat do dipapinda tu Pagar Batu andorang so masuk tentara Bolanda tu Parapat.
        Ala lam tu dengganna do hubungan ni Pemerintah Republik Indonesia dohot halak Bolanda gabe boi ma tariparan garis quo. Lam tu toropna do angka bilangan ni parminggu di soposopo i. Di hatiha i, sude do solu bolon, parau dohot hopal na ro sian Uluan, Balige, Samosir na mamboan angka partigatiga dohot halak na naeng mulak tu Sumatera Timur ingkon marhite sian pelabuhan Ajibata. Laos sian Ajibata ma mardalan pat tu Parapat laho mambuat motor tu Sumatera Timur. Sipata olo do marborngin di Ajibata nasida ala so adong be motor. Laos nasida ma patorophon bilangan ni angka parminggu di Ajibata, jala hea do marminggu Ds. T. Sihombing (Ephorus Emeritus) di soposopo i.
        Molo tu Sumatera Timur angka donganta na ro sian Tapanuli, ingkon jolo ditungkarhon do hepengna sian uang ORITA (Uang republik Tapanuli) gabe uang NICA na ginoaranna uang sibagus, songoni ma sebalikna. Ala ni pertukaran ni hepeng i, gabe olo do sipata dapot uang sibagur di parmingguon.
        Ala naung lam hehe do parmingguon di Ajibata, ditongos St. Alboin Manik ma surat tu amanta Pareses Distrik Toba, ima amanta Pdt. C. Simanjuntak (Natoras ni Pdt. Dr. P. W. T. Simanjuntak) asa diojakhon/diresmihon jongjong HKBP Ajibata. Marnida torop ni angka dakdanak parsikola gabe dipajongjong ma Pemerintah R. I ma parsikolaan di Ajibata marukuran 7 x 23 m (3 lokal), ima na ginoaranna Sekolah Rendah Permulaaan (SR P III). Amanta M. J. Sirait ma memborong bangunan i parsikolaan i. Di bagasan 3 bulan nunga jongjong parsikolaan i lengkap dohot fasilitasna dohot angka guru na mangajari di si.
        Laho manolopi surat pangidoan ni amanta St. Alboin Manik tu amanta praeses HKBP Distrik Toba, ima taringot haoojak ni huria HKBP Ajibata, mintor diusahahon amanta praeses dohot rombonganna ro tu Ajibata. Ala so boi dope mamolus kenderaan sian Porsea tu Ajibata gabe marsepeda ma nasida rap dohot rombonganna. Sian Porsea – Lumban Julu – Sibisa – Motung. Sian Motung mardalan pat ma nasida tu Ajibata. Disangkapi roha nasida hian do asa dia ari minggu 18 Juli 1948 sahat di Ajibata asa boi rap marminggu, alai ala ni maol ni dalan gabe botarina ma nasida sahat di Ajibata.
        Ala ndang adong dope khas ni huria di tingki i, gabe ditamuei amanta Julius Gurning di jabu ni natuatua nasida ima St. Jason Gurning, huhut marsipanganon laos di tingki i ma diojakhon HKBP Ajibata, tanggal 18 Juli 1948.
Di angka minggu na mangihut, dipatupa ma pamillito, jala tarpillit ma na gabe pangula ni huria:
1.       St. Alboin Manik (Ketua Kerkeraad sementara)
2.        Learning St. Ernis Sirait
3.       Learning St. Maidin Pakpahan
4.       Learning St. Abel Sinaga
5.       Learning St. Elias Simanungkalit
6.       Learning St. Jansen Sirait
7.       Kasb.: Jesayas Sinaga
8.       Kasb.: Hendrik Gurning
9.       Kasb.: Krisman Pakpahan.


Di tingki ojak HKBP Ajibata, hirahira 20 ruma tangga/kk do  Kristen (ruas na gok) na sian ruas ni HKBP Parapat Ajibata hian, ala nunga adong naung hona Ruhut Paminsangon ni Huria. 

Komentar

Postingan populer dari blog ini