PILLIT MA HANGOLUAN I, ASA MANGOLU HO.
(5 Musa 30: 15 – 20).
1.
Patujolo.
Ulaon
mamillit ndada ulaon na mura i, ai olo do sala mamillit. Saluhut jolma do
mamillit na dumenggan hombar tu lomo ni rohana be. Alai tutu, olo do na
pinillit i denggan di iba, alai hurang denggan di angka dongan. Alani i,
molo adong na ringkot na ingkon sipillitonta, apalagi na mangkorhon tu
parngoluonta, sai jumolo ma tasungkun jala tapamat ma: “Hombar tu lomo ni roha
ni Debata Jahowa”. Dihalomohon Ibana do na tapillit i? Ndang maralo na hupillit
i tu patikNa? Molo tapillit na denggan jala mambahen hita jonok tu Debata
Jahowa, ima na sintong jala dihalomohon Ibana. Alai molo tapillit do na so
denggan, sega ma paralealeonta tu Tuhan Debata (Relasi Vertikal) dohot tu
dongan jolma (Relasi Horizontal). Turpuk jamita on, patandahon jala mangarahon
huhut pataruhon hita tu sada haputusan na dumenggan laho mamillit hangoluan asa
mangolu ganup angka na ro tu Tuhan Debata. Ndang adong paksaan laho mamillit
hangoluan i, alai penawaran do managn pilihan. Mura do sasintongna, holan dua
do gondangna: Mamillit hangoluan manang hamatean, hatuaon manang hamagoan. Molo
dipillit hangoluan i, marparange ma hombar tu parange na mangolu di Tuhan i.
Molo ndang olo mamillit hangoluan i, otomatis do jambar ni i hamatean manang
hamagoan.
2.
Hatorangan.
Di
proses haruruar jala dung haruar bangso Israel sian parhatobanan Misir, jotjot
do bangso i manimbil sian lomo ni roha ni Debata. Madabu do nasida tu na
mangulahon parungutunguton, manomba debata sileban (ganaganaan) dohot angka na
asing. Martangkang ni roha do nasida jala mandao sian na mangulahon patik ni
Debata, ala ni i gabe diuhum Debata ma nasida mardalan dihalongonan salelengna
40 taon, sasintongna boi do sahat na so pola 40 taon. Torop do halak Israel
diripashon di halongonan i, ima angka na marungutungut i dohot angka na
tangkang i (Manusia Pembangkang), asa
unang pola dohot nasida bongot tu tano bagabaga i, ima Tano Kanaan. Pambahenan
na sala na manghorhon dosa, dipalumba jala dipaingot si Musa ma muse nasida
andorang mamasuhi Tano Kanaan i, asa unang mangulahi mangulahon dosa dohot
hasalaan na sarupa nasida. Disosoi si Musa ma nasida dibariba ni batang aek
Jordan, asa mangoloi marsomba tu Tuhan Debata di bagasan haunduhon.
Asa
taruli hita di hangoluan na pinatupa ni Tuhan Debata ingkon marroha pangoloion,
marharadeon jala marhaundukon laho mangaradoti jala mangulahon Patik na
nilahonNa i marhitehite si Musa di dolok habadiaonNa. Nunga dipasahat tu bangso
i patikNa i di dolok Sinai. Ndang siluluon nasida be patik i, ala ni i ndang adong be sidalian laho manjaha,
mangantusi lumobi mangulahonsa. Ditongatonga nasida do Patik i naung ni ajarhon
ni angka ompunasida na jolo tu angka ianakkonna (Titah tersebut disampaikan secara lisan turun temurun). Parenta
laho mangaradoti, mangulahon jala mammemehon Patik ni Debata tu angka sundut na
umposo lumobi tu pinompar boi idaonta di 5 Musa 6: 6 – 7: “Jala ingkon parateatehononmu luhut hata on,
angka na hutonahon tu ho sadarion. Jala ingkon gogoonmu mangajarhon angka i tu
angka anakmu, jala taringotanmu angka i, molo hundulhundul ho di bagasan jabum,
manang mardalani ho di pardalanan, manang laho modom pe ho, nang dung hehe
muse”. Gabe sada hasomalan manang budaya
ma i di halak Israel, (nuaeng saluhut
halak na porsea) mangapil patik di sude inganan nang sude partingkian pe.
Di tingki arian dohot borngin ingkon taringotan do Patik i nanag di sude
inganan, tu angka ianakkon manang pinompar asa gabe budaya i di nasida, asa
marhite i dapotan ngolu dohot hangoluan na sian Tuhan Debata.
3.
Panimpuli.
Ra satolop do hita, saluhut
hita pe ingkon mamillit jala dapotan hangoluan dohot hatuaon i. Antong, asa
dapot hita hangoluan dohot hatuaon i ingkon haholonganta do Tuhan Debata Jahowa
sian nasa roha, ateate dohot gogonta (Pat. 5 Musa 6: 4-5). Asa marhapatean
ngolu ni halak na porsea tu hangoluan dohot ngolu na gok pasupasu, ingkon
tahaholongi ma Tuhan Debata Jahowa, dungi tahaholongi ma donganta jolma doshon
dirinta. Manghaholongi Tuhan Debata ndang lipe sian parsombaon holan tu Ibana
(unang marangkup) jala ingkon sai tongtong marsihohot holan tu Ibana (unang
mubauba). Hombar tu si, marparange hombar tu lomo ni rohaNa ma hita, jala
taradoti ma patik, aturan dohot uhumNa, asa sahat tu hita na tapillit i; ima
hangoluan i. Unang be boi hita diela sibolis maninggalhon hangoluan i jala
madabu tu hamatean manang hamagoan.
Komentar
Posting Komentar